Camallanus Cotti Nematode Tedavisi

Öncelikle forum sitelerinde konuyla ilgili çeşitli yorumlar ve tedavi yöntemleri anlatılmış. Hepsini ayrı ayrı okudum, yerli yabancı sitelerden araştırdım ve bu illet hakkında epey bilgi sahibi oldum diyebilirim. Başına gelen gelmeyen herkesin farklı önerileri olmuş ancak bu öneriler diğer hastalıklardaki gibi değil, radikal müdahaleler ve kabul edersiniz iş kendi akvaryum ve balıklarınıza gelince değişiyor, bu kadarına gerek var mı diyorsunuz. Fıkrada bahsedildiği üzere eşekten düşenin halini eşekten düşen anlar. Akvaryum severlere faydalı olması, konuyla ilgili boşa zaman ve para harcanmaması için öğrendiklerimi ve tecrübemi paylaşmak istedim.

Bu camallanus belası maalesef benim başıma da geldi. Akvaryumcuda gördüğüm birkaç ithal lepistesin rengi hoşuma gitti aldım. Hemen akvaryuma koymadım alıştırma evresi falan derken emin olduğumda ana tanka ekledim. Birkaç gün sonra lepisteslerden birinin anüsünde sürekli duran dışkı gibi bir şey dikkatimi çekti çok önemsemedim ilerleyen günlerde hala kaybolmadığını görünce şüphelendim ve araştırmaya başladım. Bu şey camallanus nematode muş. Balıkları karantina tankına aldım okuduğum parazit ilaçlarından Sitraks şurup kullandım. 2 saat içinde kurtlar döküldü. Balıklardan biri öldü diğeri gayet sağlıklıydı, 2 gün karantinada tutup tekrar ana tanka koydum. Yaklaşık 3 hafta sonra neon tetralardan birinde de aynı şeyi görünce durumun ciddiyetini anladım. Araştırma makale ne varsa taradım. Öncelikle size özet olarak hastalık hakkında ulaştığım bilgilerden ve 1970 yılından beri kullanılan tedavi yönteminden bahsedeceğim. Sonrasında ise kendim bu illetten nasıl kurtulduğumu anlatırım.

Camallanus bir bağırsak parazitidir. Özellikle Kore ve Singapur kaynaklı ithal balıkların havuzlarında yapılan testlerde 10 balıktan sekizinde bu kancalı kurt ve larvalarına rastlanılmış. Yani durum oldukça vahim. Camallanus kurdunun bulunduğu bir ortamda diğer balıklarının etkilenmesi ihtimali oldukça yüksek. Çünkü dişi kurtlar balığın karnından sık aralıklarla yumurta bırakıyorlar. Kurtlar bütün balıklara bulaşabilirler yüzey, orta ve dip balığı anlamında bir ayrım bulunmuyor. Yine tatlı su veya tuzlu su olması fark etmiyor. Enfekte balıkta anüste kabarma ve koyu ipliksi çıkıntı şeklinde kendini gösteriyor. Gördüğümüz uzantılar solucanların üçte biri veya ikisi boyutunda. Yani içerde dahası var J Balığın kanıyla beslendikleri için kırmızı renktedirler. Kancaları vasıtasıyla balığa tutunurlar bu nedenle dışkıyla beraber düşmezler hatta içeri girip çıkabilirler. Bağırsak duvarlarına tutunarak balığın bağırsağına ciddi oranda zarar verirler. Bir yandan da içeride sürekli larva üretirler ve suya atarlar. Atılan larvalar sağ kalmak için başka bir konak bulmaları gerekir. Yaklaşık iki gün aç kalmaları ölümle sonuçlanır. Ancak kötü tarafı akvaryuma soktuğunuz elinizden, süzgeçlerden, dekorlardan, balık değişimlerinden diğer akvaryumlara (hatta size) da bulaşma ihtimali var.

Parazitlerin varlığının erken belirtileri fark edilmez. Akvaryumcudan aldığınız çok sağlıklı görünen balık bağırsaklarında gelişmekte olan larvaları taşıyor olabilir. Balık aldıktan sonra sterilizasyon için bazı akvaristlerin kullandıkları (metilen mavisi, parazit ilaçları vs bulunan yedek tankta bekletme) yöntemler bu kurtlar için hiçbir işe yaramaz. Yaklaşık 1 ay sonra kurtlar gelişmeye başladıkça bazı belirtiler de görülmeye başlar. Maalesef anüste gözle görülene kadar bu belirtilerin diğer hastalıklarla karışma ihtimali yüksek. Larvalar bağırsakta birikerek karında şişmeye neden olur ve dışkıyla birlikte akvaryuma yayılır. Anüsten çıkıntı yapmaya başlayana kadar balığın yumurtlamasında bir sorun olmaz. Zamanla bağırsaktaki tahriş ve enfeksiyonla birlikte karındaki şişlik artacaktır bu dönemde bazı kurbanlar kanama ve ikincil bakteriyel enfeksiyonla birlikte ölür (Yani kurt gözle görünmeden de balık ölebilir. Bizlerde iç parazit vs. gibi nedenle öldüğünü sanırız). Bazı kurtlar bağırsağı da delerek vücut boşluğuna geçebilir bu da bize camallanus nematod tedavisi sonrasında görülebilecek sebepsiz ölümleri açıklar (boşluğa giren nematod ilaçla birlikte ölür ancak bağırsaktan atılamaz içeride çürüyerek balığın ölümüne neden olur). Belirtileriyle ilgili okuduğum bilimsel bir makalede lepistes ve beta balıklarını araştırmışlar. Kısaca belirtiler şöyle:

1-      Karında şişme

2-      İlgisizlik (yeme veya diğer balıklara)

3-      Erkek balıklarda libido azalması (yani üremeye olan isteksizlik)

4-      Anüs bölgesinde şişlik ve kızarıklık

5-      Son aşama anüs bölgesinden sarkan iplik şeklinde kurt

Gelelim kesin tedavi yöntemlerine:

Tek çare etken maddesi levamisole hydrochlorid olan ilaçlar. Birkaç öneri daha var ancak diğer ilaçlar genelde ölümle sonuçlanıyor.

1-      Çözüm: Tedavide 100 litre için 1.32 gr levamizol yeterli. Öncelikle filtredeki aktif karbon ve varsa UV çıkarılır. Diğer her şey tedavi amaçlı akvaryumda kalmalı. Aynı ışıklar, aynı filtreler, aynı dekorlar ve plastik bitkiler ve aynı canlı bitkiler ve aynı sıcaklık. PH önemli değil. İçerideki  her şey ilaçla tedavi edilmelidir.
Su sıcaklığını yaklaşık 24 dereceye ayarlayın. Akvaryumdaki suyu mümkün olduğunca tümüne yakın olarak değiştirin. Tankı temizlemeye çalışmayın bu iyi Bakteri ve Protozoonayı yok ederek döngüyü kırar. Kullandığınız klor bağlayıcı kimyasallarla suyu değiştirmeniz yeterlidir.
Tedaviye ihtiyaç duyduğunuzdan emin olun.
Levamisole solüsyonunu akvaryuma iyice karışacak şekilde boşaltın.
3 gün ve 2 gece ilaç akvaryumda kalacak, bu sürede ölen balıkları temizleyin. Ölü balıkları peçete veya kağıt havluyla çöp kutusuna atın. Su giderlerine veya lavabonuza atmayın, bulaşma riskini unutmayın. İşlemler sırasında elinizi iyice yıkayın ve strerilize edin.
Balıkları her zamanki gibi beslemeye devam edin. Akvaryumdaki hiçbir şeye müdahale etmeyin.
Üçüncü gün, tabanda göreceğiniz ölü Nematodları ve İlaçları çıkarmak için suyu tekrar değiştirin.
Hepsi bu. Fakat 3 hafta içinde tekrar yapılması gerekir. Çünkü levamizol olgunlaşmış kurtları felç ederek balıktan atılmasına ve ölümüne sebep olur ancak larvalara etkisi hakkında şüpheler var. Sağlam kalmış larvalar 3 hafta içinde aynı tedaviyle tamamen yok edilebilir.
Bu nedenle, tankı ilk önce tedavi ettiğiniz oranda 3 hafta içinde tedavi edin. 3 gün içinde suyu değiştirirseniz siz ve balıklarınız Nematoddan arınmış olur.

2-      Çözüm: 7.5 litreye 1.5 ml olacak şekilde %7.5 luk levamisole hydrochloride suyla karıştırılarak akvaryum suyuna ilave edilir. 24 saat sonra akvaryum kumu tamamen vakumlanarak çıkarılır. Akvaryum suyunu su kültürünü bozmamak için değiştirmiyoruz. Başka bir tedaviye gerek yok.

3-      Az sayıdaki bazı yazarlara göre ise bunun tedavisi imkansız, tüm balıklara ötenazi (yani öldürün) tankı da sterilize edip tekrar kurun diyorlar.

Ben nasıl bir tedavi yöntemi kullandım?

Piyasada levamisole hydrochlorid içeren eczanede bulabileceğiniz sadece iki ilaç var sitraks ve paraks. Bir de veterinerlerde bulabileceğiniz söylenen nilverm adlı ilaç var. 4 veterinere sordum hiçbirinde yoktu (nilvermi kullanmak kendi sağlığınız açısından da zararlı olabilir). Kurt tespit ettiğim sadece 1 balık vardı (neon tetra) akvaryumda (önceki ikisini saymazsak) diğerleri de oldukça sağlıklı görünüyordu ancak yukarıda saydığım nedenlerle riske girmedim. Akvaryumdaki kumu tamamen çıkarttım. Suyu 50 lt kalacak şekilde azalttım başka hiçbir şeye dokunmadım. Filtre açıkken 3 şişe sitraks şurubu akvaryuma boşalttım. Levamizol 1,5 – 4 saat arasında vücutta en yüksek konsantrasyonda bulunuyor yani en etkili olacağı saat aralığı bu. Yaklaşık 2 saat sonra zeminde 8 e yakın ölü nematod vardı. 2. gün su iyice bulandı kurt tespit ettiğim tetra dahil 4 tetra öldü. 3. Gün 2 aylık full red lepistesi ölü buldum ayrıca helena salyangozların hepsi ters gelmiş, öldüler sandım ancak tedavi sonunda su değişiminde tekrar hareketlendiler J. Başka bir kaybım olmadı. 3. Günün sonunda akvaryuma taze su ekledim. 4. Gün balıkları aynı su ile başka bir tanka aldım. Bu sırada ana tankı temizledim ve dış filtreyi boşaltıp yeniledim. İlk gün zaten tüm kurtlar temizleniyor 3 gün beklemenin anlamı şu olası çıkacak larvaların da temizlenmesi. İlaç üzerinde (insanlar için )ağır etkilenimde 1 hafta içinde tekrar uygulanması öneriliyor ancak balıklar ağır etkilenimde zaten ölüyorlar. 5. Günde temizlenmiş ve 1 günlük çalıştırılmış balıkları kepçeyle ikinci bir sudan geçirerek ana tanka ekledim. (Aç kalan ve konak bulamayan larvaların 2 gün içinde öldüğünü unutmayın). Başka hiçbir canlı kaybı yaşamadım (akvaryumdaki balıklar; lepistesler, platiler, l144 longfin cüce vatozlar, sterbai ve komando çöpçüler, kiraz karidesler, helenalar). 1.5 ay oldu şu an hepsi sağlıklı cüce vatozlar ve lepistesler yavruladı.

Mutlu son J

Önerilerim balık alacağınız akvaryumcunuz güvenilir olmalı. Yeni kurulumdan sonra balıkların üzerinde kalacak ilaç tortusu nedeniyle bir süre aktif karbon kullanmanız yerinde olur. İlacı gerekenden fazla vermeniz muhtemelen ölümlerle sonuçlanır. Bu işlemler sırasında akvaryum suyuyla temas ettikten sonra ellerinizi yıkamayı ve sterilize etmeyi unutmayın. Size ve sevdiklerinize de bulaşma ihtimali var.

NOT: Bu makaleyi bilgi paylaşımı için bizzat ben hazırladım. Amacım bu problemlerle karşılaşanların Türkçe bir kaynakla çözüme ulaşması içindir. Elbette alıntı yapabilirsiniz ancak kaynak belirtirseniz sevinirim, belirtmezseniz o da size kalmış artık. İngilizce makalelere ulaşmak isteyenlere kaynakları gönderebilirim.