Prozac, Balıkları Mutlu Etmiyor

Kanadalı bilim adamlarının yürüttüğü ve Aquatic Toxicology (Akuatik Toksikoloji) dergisinde yayınlanan bir çalışmaya göre popüler bir antidepresan olan Prozac, bazı insanları mutlu edebilir ama erkek Japon balıklarını değil.

Jan Mennigen ve arkadaşları tarafından yapılan çalışmada, su yoluyla etkiyen fluoksetin maddesine (Prozac’taki etkin madde) maruz kalmanın, erkek Japon balığının üreme fizyolojisi üzerindeki etkileri incelendi.

Bilim adamları, erkek Japon balığını farklı fluoksetin konsantrasyonlarına; gonadosomatik indeks, sperm hacmi ve cinsel hormonlar testosteron ve östradiol’ün kandaki seviyeleri gibi çeşitli üreme özelliklerinin değerlendirilmesinden önce, konsantrasyonu 0,54 gr./l. olan arıtılmış atık suya ve bundan yüz kat daha fazla konsantrasyonlu (54 gr./l.) suya maruz bıraktılar.

Bulgular, fluoksetine on dört günlük maruz kalmanın, erkek Japon balığının üreme fizyolojisinin belirgin ölçüde bozulmasına neden olduğunu ortaya koymuştur.

Normal şartlar altında erkek Japon balığı, eş tutma durumunda dişi Japon balığı tarafından salgılanan feromona, sperm salgılayarak karşılık verir ancak bilim adamları, fluoksetine maruz kalmış erkek Japon balığının feromona çok daha az sperm salgılayarak karşılık verdiği bulgusuna ulaştılar (Sperm üretimi, kandaki testosteron seviyesi ile bağlantılıdır ve fluoksetine maruz kalmaya bağlı olarak testosteron seviyesindeki azalma, bu olayda bir rol oynuyor olabilir).

Vance Trudeau: “Balıklarda cinsel bozukluklara yol açan ve çevresel kirleticiler olarak değerlendirilen Prozac benzeri ilaçlar üzerine artık iyice düşünmemiz şarttır.” Zira ilaçların, satıldıkları yerlerde kanalizasyon akışkanları içerisinde bulundukları bilinmektedir.


Çevirmen: Anıl Altın
Kaynak: practicalfishkeeping.co.uk
Çevirmenin notları: 1) Akvaryum ortamında, daha mutlu olacakları düşüncesiyle balıklara başta Prozac olmak üzere çeşitli antidepresan ilaçlar vermek, bu makaleden anlaşılmaktadır ki bir zulümdür. Kişisel olarak, akvaryum için üretilmiş olsalar bile, akvaryumda olabildiğince az kimyasal kullanılmasından yanayım.
2) Tatlı veya doğrudan tuzlu sulara dökülen kanalizasyon sularının, içerisinde bulunan ilaçların çevreye yaptığı olumsuz etkiler de düşünüldüğünde, doğal hayatı ne kadar olumsuz etkilediği aşikâr bir durumdur. Kullanılmayan veya kullanım süresi dolan ilaçları lavabolara veya klozetlere atarak, bunların kanalizasyon sularına karışmasına neden olmamanız önemle rica olunur.