Adım Atın, Dışarı Çıkın

Çevresel farkındalık arttıkça, dışarıda doğada vakit geçirmenin önemi daha iyi anlaşılmaktadır. Günlük yaşamın artan hızı, mevcut ev teknolojilerindeki gelişmeler ve şehirlerdeki nüfus artışı, doğal dünyayla bağlantı kopukluğuna neden olan modern yaşam faktörleri arasındadır.

Günümüz çocukları, anne babalarının kuşağına nazaran doğadan daha kopukturlar. Geçtiğimiz günlerde Hofstra Üniversitesi’nde (ABD) yapılan bir araştırmada, annelerin %70’inin çocukken her gün dışarıda oynadıkları ve bu annelerin sadece %31’nin çocuklarının bunu yaptığı rapor edilmiştir. Dışarıda oyun oynayarak geçirilen vaktin uzunluğu da bu yeni kuşakta azalma göstermiştir.

Kaiser Aile Kurumu’nun 2010 yılı raporuna göre 8 - 18 yaş arasındaki çocuklar; video oyunları, TV, internet ve cep telefonları gibi çeşitli teknolojileri kullanarak iç mekânlarda günde altı saatten fazla zaman geçirmektedirler. Bu rapor ayrıca bu vakit geçirmenin son beş yıl içerisinde günde yaklaşık iki saat kadar arttığını ortaya koymuştur. Bu endişe verici durum tersine çevrilmelidir.

Hayatlarımızı doğaya daha dönük olacak şekilde ayarlamak biraz çaba gerektirse de geniş dış mekânların fiziksel, duygusal ve zihinsel faydaları, doğayla bütünleşmek açısından çok güçlü ve etkili sebepler olarak öne çıkmaktadır.

Doğayla bağ kurmanın faydalarını detaylandıran çalışmalar hızla artmaktadır. Araştırmalar, dışarıda zaman geçirmenin veya hatta bir pencereden doğayı gözlemlemenin bile stresi azalttığını, verimliliği ve iş tatminini arttırdığını ve özgüveni geliştirdiğini ortaya koymaktadır.

Doğanın öneminin anlaşılması, daha geniş bir toplumsal anlayış ve amaç kurulmasına da neden olabilir. Çocukların ve gençlerin eğitim hayatları, doğayı deneyimleme ve öğrenme yoluyla zenginleşir. Ayrıca bu yolla uyuşmazlık çözüm becerileri de gelişecektir. Doğada geçirilen zaman, çevresel farkındalığı ve korumacılığı da arttıracaktır.

Çocukların ve gençlerin doğayla bağ kurmaları amacıyla tasarlanan birçok girişim mevcuttur. Yetişkinler de bu çalışmalara dâhil olarak dış mekânlarda daha fazla zaman geçirebilirler. Aşağıdaki organizasyonlar, aileleri dışarıya çıkarmak amacıyla kolaylaştırıcı çabaların yanı sıra açık hava gönüllülüğü için bir yapı sunan çalışmalardan sadece birkaçıdır.

Sierra Club (Sierra Kulübü) ile bağlantılı The Children and Nature Network (Çocuk ve Doğa Ağı), amacı çocuklarla doğa arasındaki bağı kuvvetlendirmek üzere dünya genelinde bir gençlik hareketine yetki vermek olan The Natural Leaders Network (Doğal Liderler Ağı) çalışmasını yarattı. Bu çalışma, kurucu “Doğal Liderler” eylem grupları ve ağlarına olanak sağlamak amacıyla bir “Doğal Liderler Ağı Takım Çantası” sunmaktadır. Takım çantası, bağlı bulunduğunuz toplulukta bir Doğal Ağ inşa edebilmeniz için faaliyet ve yapı fikirleri ortaya koymaktadır.

“Let’s Move Outside!” (Haydi Dışarı Taşınalım!), çocukları dış mekânlara çıkarmak, genel sağlık artırımını sağlamak ve çocukluk obezitesiyle mücadele etmek üzere ABD’de İçişleri ve Tarım Bakanlıkları arasında koordineli olarak yürütülen bir çalışmadır. Bu iki bakanlık birlikte yaklaşık 800 bin kilometrekarelik Millî Orman, 340 bin kilometrekarelik Millî Parklar ve 100 bin kilometrelik Millî Yol denetimi yapmaktadır. Bu millî kaynaklar, çok çeşitli açık hava faaliyetleri için önemli ve farklı mekânlar sunmaktadır.

ABD’de Tarım Bakanlığı’na bağlı bir birim olan Orman İdaresi, “Ormanda Daha Fazla Çocuk” adı verilen bir program oluşturdu. 2010 yılında bu birim, amaçları “yetersiz hizmet alan şehirli gençler” için uygulamalı etkinlik ve koruma eğitimi yürütmek olan 21 girişime 500.000 $ aktardı. Tarım Bakanı Tom Vilsack: “Ormanda Daha Fazla Çocuk programı, çocukların sağlıklı ormanlar, sağlıklı topluluklar ve kendi sağlıklı yaşam biçimleri arasındaki bağı kurmalarına yardımcı olmaktadır.”

The National Wildlife Federation (Ulusal Vahşi Yaşam Federasyonu), dışarıda vakit geçiren çocukların sayısının artırılmasını ve çocuklar için açık hava deneyimlerinin yaşamsal önemi ile ilgili olarak ebeveynlerin, öğretmenlerin, tıbbi görevlilerin ve resmî memurların eğitilmesini amaçlayan “Green Hour“ (Yeşil Saat) programını oluşturdu.

“Let’s Go Outside” (Haydi Dışarı Çıkalım), ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi’nin bir girişimidir. Bu girişimin örnek çalışmaları, doğa fotoğraflarının yüklenip paylaşıldığı bir Flickr Grubu ve fotoğraflar ve doğa deneyimleriyle ilgili bir blog kurulmasıdır.


Yazan: Jane Engelsiepen
Çevirmen: Anıl Altın
Kaynak: ecology.com
Fotoğraflar: Murat Ödemiş ve oğlu Uras Ödemiş
Çevirmenin notu: Makalede yer alan örnek girişimler ve programlar, tamamen ABD kaynaklıdır. Bu tür uygulamalar, başta İngiltere olmak üzere Avrupa'da da sıklıkla görülmektedir. Doğanın öneminin yeni yeni kavranmaya başlandığı günümüzde, biz de kendi ülkemizde, başta şahsımızın ve ailemizin sağlığı olmak üzere, genişleyen bakış açısıyla toplum sağlığı için doğaya dönük olmamız gerektiğini düşünüyorum. Çünkü yeryüzünün (yaşadığımız çevrenin) sağlığı ile kendi sağlığımız arasında kesin ve doğrudan bir ilişki var.
İlgili makale: Doğa Eksikliği Bozukluğu